به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی آکادمی آموزشی، محسن قاسمی در قالب یادداشت «اشتباه سهوی؟! یا تحریف شرم‌آور تاریخی» به ادعای نادرست مطرح‌شده در وبگاه رسمی جامعه حسابداران رسمی ایران در ارتباط با برگزاری نشست تاریخی 13 آذر 1386 واکنش نشان داد. متن کامل این یادداشت به شرح زیر است:

اشتباه سهوی؟! یا تحریف شرم‌آور تاریخی

محسن قاسمی

پنج‌شنبه، 11 آذر 1400، مطلبی با عنوان روز حسابدار، تبلور همبستگی حرفه‌ای حسابداران، گرامی باد در وبگاه رسمی جامعه حسابداران رسمی ایران منتشر شد که در آن - سهواً یا عمداَ - ادعا شده است؛ جامعه حسابداران رسمی ایران بانی برگزاری نشست تاریخی مورخ سه‌شنبه، 13 آذر 1386، برای تعیین روز ملی حسابدار بوده است. این ادعا یا یک اشتباه سهوی از سوی یکی از کارکنان ناآگاه جامعه حسابداران رسمی ایران است؛ که سریعا باید تصحیح شود. یا اگر عامدانه و با اطلاع مدیران ارشد آن نهاد صورت پذیرفته، یک دروغ بزرگ و شرم‌آور، و مصداق بارز تحریف تاریخی است. در هر صورت، این نوشتار با هدف بازنمایی مستند این رویداد تاریخی به منظور تنویر افکار عمومی همکاران گرامی حسابدار به رشته تحریر درآمده است. 

آذرماه 1386، در پی نامگذاری 2 تا 8 دسامبر 2007 به عنوان هفته جهانی حسابداری (فقط در آن سال مشخص) که به مناسبت سی‌امین سالگرد تاسیس فدراسیون بین‌المللی حسابداران (آیفک) از سوی آن نهاد بین‌المللی انجام شد، انجمن حسابداران خبره ایران به عنوان تنها عضو پیوسته آیفک (در آن سال) دست به یک ابتکار تاریخی زد، و با دعوت از رهبران  انجمن حسابداری ایران، جامعه حسابداران رسمی ایران، انجمن مدیران مالی حرفه‌ای ایران، و سازمان حسابرسی به نشست تاریخی 13 آذر 1386 در هتل ونوس، بانی تعیین پانزدهم آذرماه هر سال به عنوان روز ملی حسابدار در ایران شد. طی آن روزها، رهبران و اعضای برجسته انجمن حسابداران خبره ایران برای به انجام رساندن این ماموریت تاریخی از همه ابزارهای رسانه‌ای در اختیار و در دسترس خود برای اطلاع‌رسانی این رویداد تاریخی بهره بردند، که علاوه بر کارکرد خبری در آن مقطع، هم اینک به عنوان اسناد مهم تاریخی برای تاریخ‌نگاری حسابداری ایران در دسترس همگان قرار دارند. در زیر به دو مورد از این اسناد تاریخی اشاره می‌شود:

صفحه 9 شماره 619 روزنامه سرمایه (صاحب امتیاز و مدیر مسوول: دکتر حسین عبده تبریزی – عضو اسبق شورای عالی انجمن حسابداران خبره ایران) که روز سه‌شنبه، 13 آذر 1386 منتشر شد، برای تاریخ حسابداری ایران یک سند تاریخی بااهمیت است. این شماره روزنامه سرمایه ساعاتی پیش از برگزاری نشست تاریخی رهبران حسابداری ایران برای تعیین روز ملی حسابدار منتشر شد. نشستی که به فراخوان انجمن حسابداران خبره ایران (تنها عضو پیوسته آیفک در آن زمان) برگزار شد؛ و در آن نشست، روز پانزدهم آذرماه هر سال به عنوان روز ملی حسابدار در ایران تعیین شد.

در این صفحه روزنامه سرمایه دو محتوای بااهمیت تاریخی برای حسابداری ایران منتشر شده است. محتوای نخست، اولین مقاله در تاریخ حسابداری ایران در ارتباط با تعیین روز ملی حسابدار است که زیر عنوان روز حسابدار مظهر همگرایی و خردورزی جمعی حسابداران به قلم دکتر امیر پوریانسب (عضو اسبق شورای عالی انجمن حسابداران خبره ایران و سردبیر اسبق مجله حسابدار) نوشته شده است. محتوای دوم نیز گزارش و مصاحبه‌ای است (اینجا) که به قلم رُزا فیروزی (خبرنگاه روزنامه سرمایه) تنظیم شده است؛ و در آن، هوشنگ خستوئی (رئیس وقت شورای عالی انجمن حسابداران خبره ایران) پس از اعلام خبر تعیین هفته جهانی حسابداری (2 تا 8 دسامبر 2007) از سوی آیفک، صراحتا به ابتکار انجمن حسابداران خبره ایران در فراخواندن نهادهای حسابداری ایران برای تعیین روز ملی حسابدار اشاره کرده است. 

پس از برگزاری نشست تاریخی 13 آذرماه 1386 نیز گزارش کامل آن نشست در سرمقاله شماره 191 مجله حسابدار (نشریه انجمن حسابداران خبره ایران)، بهمن 1386، منتشر شد؛ و در صدر آن گزارش نیز مجددا و صراحتا به نقش انجمن حسابداران خبره ایران به عنوان بانی برگزاری آن نشست تاریخی اشاره شد.

موارد فوق‌الذکر در حالیست که، از سوی دیگر، در هیچ یک از رسانه‌های آن روزها، حتی در مجله حسابدار رسمی (ارگان رسمی جامعه حسابداران رسمی ایران) کوچکترین اشاره‌ای به نقش آن جامعه در فراخواندن نهادهای حسابداری ایران به نشست 13 آذرماه 1386 نشده است. زیرا در آن مقطع زمانی، نابجا بود که در حضور انجمن حسابداران خبره ایران به عنوان تنها عضو پیوسته آیفک، نهاد دیگری متولی ابلاغ پیام آیفک به نهادهای حسابداری ایران شود. 

ضمن اینکه، در آن روزها کوچکترین واکنش و اعتراضی هم از سوی رهبران جامعه حسابداران رسمی ایران به انتشار مطالب فوق‌الذکر از سوی رهبران و اعضای برجسته انجمن حسابداران خبره ایران ابراز نشد. فرض بفرمایید بنا به ادعای غلط مطرح‌شده در وبگاه رسمی جامعه حسابداران رسمی ایران، آن جامعه بانی برگزاری نشست 13 آذرماه 1386 بود؛ و صبح همان روز، رئیس وقت انجمن حسابداران خبره ایران در مصاحبه با روزنامه سرمایه (که پرخواننده‌ترین روزنامه اقتصادی آن زمان بود) اعلام کرده باشد که برگزاری نشست آن روز به دعوت و ابتکار انجمن حسابداران خبره ایران بوده است؛ آیا نباید مسئولان وقت جامعه حداقل واکنشی اعتراض‌آمیز به این ادعای دروغین می‌کردند؟! یا دو ماه بعد که انجمن در سرمقاله ارگان رسمی خود (مجله حسابدار) مجددا این ادعا را تکرار کرد، نباید هیچ واکنشی نشان می‌دادند؟ هیچ واکنش و اعتراضی در کار نبوده است. چون ادعای مطرح‌شده از سوی رهبران وقت انجمن کاملا درست و واقعی بوده است، و در آن زمان همگان بر درستی آن واقف بوده‌اند. ولی امان از فراموشکاری تاریخی ما و... بماند!

شخصا عمیقا متاسفم که در آستانه فرارسیدن پانزدهمین سالانه آیین گرامیداشت روز حسابدار ناچار به انتشار این نوشته شدم. تردیدی ندارم که حتی از سوی مسئولین فعلی انجمن حسابداران خبره ایران نیز نخستین واکنش در برابر این نوشته اینست که چه اهمیتی دارد بانی تعیین این روز چه نهادی بوده است؟! مهم نفس کار است که بهانه‌ای برای همبستگی حسابداران در سرتاسر کشور باشد؛ و قس علی هذا. بنابراین در همین نوشته پیشاپیش پاسخهای خود را به این استدلال کاملا نابجا و مغالطه‌آمیز عرض می‌کنم:

یک؛ استدلال فوق در بستری مطرح می‌شود و خریدار دارد که دروغ و تحریف خط قرمز نیست. صد افسوس که به‌رغم همه آموزه‌های دینی، ملی، و حتی اخلاق حرفه‌ای خود ما حسابداران، به چنین ورطه تاسف‌باری افتاده‌ایم، که در آن، هدف همه چیز را توجیه می‌کند. دیر زمانیست که راستی و راستگویی و حقیقت نزد بخش بزرگی از جامعه ما به یک مفهوم لوس و مزاحم تبدیل شده است که در راه رسیدن ما به اهدافمان فقط دست و پا گیر هستند.

دو؛ بی‌توجهی اسفناک ما به تاریخ، هم در سطج عمومی جامعه و هم به مراتب بیشتر در حسابداری ایران روزبه‌روز رو به فزونیست، و نه‌تنها به‌مرور از ما موجوداتی بی‌هویت و بی‌پیشینه خواهد ساخت؛ بلکه از هم اکنون، عرصه را جولانگاه فرصت‌طلبانی کرده است که بدنبال تاریخ‌سازی و قهرمان‌پروری‌ها پوشالی هستند. ما بطرز شگفت‌آوری در رویارویی با رویدادهای تاریخی فراموشکاریم. فرصت‌طلبان هم در سطح فردی، و سازمانی، و سطوح دیگر، بی‌مهابا و بی‌هیچ نگرانی خود را پیوسته نقطه شروع تاریخ می‌دانند. چون اساسا نزد افکار عمومی توجهی به تاریخ وجود ندارد. رویدادهای گذشته – همچون حقیقت – چیزهای مزاحمی هستند که فقط جلوی خودنمایی و قهرمان‌سازی‌های دروغین را می‌گیرند. 

و اما این دردناک‌ترین دلیل آخر که در تمام هشت سال مسئولیت اینجانب در انجمن حسابداران خبره ایران همچون سوهان پیوسته روح بود و انگار تا ابد امیدی به خلاصی از آن نیست؛ انفعال و بی‌حمیتی شورای عالی انجمن در مواجه با این قبیل رویدادها و دهها موارد مشابه آنست. والله اگر انجمن یک جسد بی‌جان هم بود، در برابر این دست‌اندازیهای پیوسته عکس‌العملی از خود نشان می‌داد. ولی دریغ از کوچکترین واکنش از سوی شورای عالی انجمن! 

در پایان، روی صحبتم با مدیران ارشد جامعه حسابداران رسمی ایران است. اگر ادعای مطرح‌شده در مطلب مذکور در اثر اشتباه سهوی یکی از کارکنان ناآگاه آنجاست، لطفا به منظور جلوگیری از تحریف و اعوجاج تاریخی آن را در اسرع وقت تصحیح بفرمایید. من نیز پیش و بیش از همه از این اقدامتان ممنون خواهم شد و آن را تحسین خواهم کرد. ولی چنانچه این تحریف تاریخی آگاهانه و با اطلاع شما بوده است که فاتحه این حرفه را باید خواند. چون اخلاق حرفه‌ای و راستی و درستی، الفبای حرفه حسابداریست؛ و اگر از جانب متولی حرفه زیر پا گذاشته شود، دیگر هیچ چیزی بر جای نخواهد ماند؛ همبستگی حرفه‌ای حسابداران، پیشکشمان! 

تهران، 12 آذر 1400